Erygowanie parafii

Dnia 1 czerwca 1994 roku o. prowincjał Kazimierz M. Lorek zaproponował kard. Józefowi Glempowi Arcybiskupowi Metropolicie Warszawskiemu granice nowej parafii. W odpowiedzi z dnia 16 listopada 1994 r. bp Marian Duś poinformował o decyzji księdza Prymasa erygowania nowej parafii w granicach zaproponowanych przez o. Lorka. Jednocześnie prosił o przygotowanie kaplicy i pomieszczeń o charakterze duszpasterskim, a także zespołu, który podejmie pracę duszpastersko-katechetyczną.

4 maja 1995 roku Generalny Przełożony Zgromadzenia Księży św. Pawła – Barnabitów, o. Luigi M. Villa, zwrócił się do Prymasa z podziękowaniem za powierzenie parafii:

Dziękujemy Jego Eminencji, iż powierzył nam tę Parafię, którą my pragniemy poświęcić naszemu Założycielowi, św. Antoniemu Marii Zaccarii. W ten sposób umacnia się i rozszerza obecność barnabitów w Jego Archidiecezji i w narodzie polskim. Pragnęliśmy tego również i my od wielu lat i starano się zrealizować tę obecność w ostatnich latach, szczególnie na skutek próśb ze strony ówczesnego Przełożonego Generalnego o. Giuseppe Bassottiego (...). Kreślę niniejszy list, aby powiadomić Jego Eminencję o pełnej zgodzie ojców barnabitów i ich serdecznym przyjęciu nowej parafii. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę z tego, że całkowita realizacja kościoła i obiektów parafialnych będzie wymagała niezbędnego i niekrótkiego czasu.

Konsulta Generalna Zgromadzenia Księży św. Pawła – Barnabitów, w której uczestniczyli: ojciec Generał Luigi M. Villa oraz ojcowie: Giuseppe M. Moretti, Franco M. Monti, Gérard M. Daeren, Enrico M. Sironi,  5 czerwca 1995 roku zatwierdziła tworzącą się na terenie należącym do Zgromadzenia przy al. Jana III Sobieskiego 15 w Warszawie nową parafię poświęconą św. Założycielowi - Antoniemu Marii Zaccarii oraz wyznaczyła o. Kazimierza M. Lorka jako kandydata na stanowisko proboszcza.

Miesiąc później - 5 lipca 1995 roku - kard. Józef Glemp, Arcybiskup Metropolita Warszawski, wydał dekret erekcyjny Parafii pw. św. Antoniego Marii Zaccarii w Warszawie, z mocą od 1 września 1995 roku.

Nowa parafia została utworzona w obrębie dekanatu wilanowskiego, z wydzieleniem części trzech sąsiadujących parafii: św. Anny w Wilanowie, św. Tadeusza na Sadybie i NMP Matki Miłosierdzia na Stegnach. Liczyła wówczas około 2 tysięcy rodzin.

31 sierpnia 1995 roku Prymas mianował o. Lorka proboszczem Parafii pw. św. Antoniego Marii Zaccarii w Warszawie (dekret nominacyjny na urząd proboszcza w PDF). Tego samego dnia o. Jacek M. Sambak został mianowany wikariuszem tej Parafii.

W dniu 16 października 1995 roku zawarto umowę o powierzeniu parafii w Warszawie Zgromadzeniu Księży św. Pawła – Barnabitów. Podpisali ją: kard. Józef Glemp, Arcybiskup Metropolita Warszawski, oraz o. Kazimierz M. Lorek, Przełożony Prowincji Polskiej Zgromadzenia Księży św. Pawła – Barnabitów.

Pierwsza Msza św. dla parafian została odprawiona w  24 września 1995 roku o godzinie 11 w kaplicy ojców barnabitów z udziałem około 300 osób. Mszę św. odprawił proboszcz, zaś homilię wygłosił dziekan wilanowski, prałat Bogusław Bijak.

Niecały miesiąc później, 15 listopada w “Gazecie Stołecznej”, dodatku do “Gazety Wyborczej”, ukazał się artykuł dotyczący nowo powstałej Parafii, pod uszczypliwym tytułem “Barnabici oświecą”. Autor, podpisany skrótem BART, stwierdził w nim między innymi, że władze Mokotowa przekazały wielką działkę u zbiegu Śródziemnomorskiej i Sobieskiego za symboliczną złotówkę – i to przed denominacją. Po tej publikacji o. proboszcz zwrócił się listownie  do redaktora naczelnego gazety, Adama Michnika:

Z przykrością stwierdzam, że zamieszczone informacje nie wszystkie są zgodne z prawdą.

Nieruchomość przy al. Sobieskiego 15 Zgromadzenie Ojców Barnabitów nabyło w roku 1989 zgodnie z wszystkimi obowiązującymi normami i cenami, bez żadnych zobowiązań w stosunku do jakiejkolwiek instytucji.

Urząd Dzielnicowy Warszawa Mokotów, Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami przy Rakowieckiej 25/27, wydał Decyzję 2544/89 z dnia 14 grudnia 1989 roku pod nrem WG.III.5.8224/394/89, w której orzekł „sprzedać Zgromadzeniu Księży Regularnych św. Pawła – Barnabitów nieruchomość KW nr 113089 przy al. Sobieskiego 15”. Koszt gruntu ustalono na podstawie wyceny nieruchomości sporządzonej przez biegłego sądowego mgr. Aleksandra Kalinowskiego z dnia 5 listopada 1989 roku. Wyznaczoną kwotę wpłacono na konto Funduszu Gospodarki Gruntami Urzędu Dzielnicowego Warszawa Mokotów w dniu 22 grudnia 1989 roku. Dnia 18 grudnia 1989 roku w Państwowym Biurze Notarialnym w Warszawie przy al. gen. Świerczewskiego 58 został podpisany Akt Notarialny – Umowy Sprzedaży – Repertorium A nr I-17237/89.

Wpłaciliśmy olbrzymie kwoty do Urzędu Dzielnicy i więcej, dodatkowo według cen rynkowych i życzeń sprzedających wykupiliśmy działkę od byłych właścicieli, którzy na mocy Dekretu z dnia 26 października 1945 roku zostali wywłaszczeni.

Kuria Zgromadzenia Ojców Barnabitów, mając na uwadze prawowitych właścicieli, Aktem Notarialnym z dnia 14 grudnia 1989 roku, Repertorium A-I-17028/89, dokonała Umowy – Przelewu Praw i Roszczeń w stosunku do Państwa Ziemskich.

Tak więc teren został opłacony podwójnie, a nie „za symboliczną złotówkę”, jak twierdzi autor artykułu.

Uważam, że celowo wprowadzono w błąd Czytelników, a przede wszystkim moich Parafian.

Bardzo proszę Pana Redaktora o wyjaśnienie tej sprawy i skorygowanie ewidentnych kłamstw, jakie zostały przedstawione na łamach Pańskiej „Gazety”.

W tym okresie trwają przygotowania do otwarcia kaplicy parafialnej. Dnia 20 czerwca 1995 roku ojciec prowincjał Kazimierz M. Lorek wystąpił do Wydziału Nadzoru Architektoniczno-Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie z prośbą o wydanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu w związku z planowaną budową tymczasowej kaplicy parafialnej. 21 lipca Prezydent m. st. Warszawy wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w związku z planowaną budową. 16 sierpnia o. Lorek przedłożył projekt kaplicy w Wydziale Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Dzielnicowego Warszawy Mokotów i zwrócił się o wydanie pozwolenia na budowę. Już w listopadzie kaplica parafialna pw. św. Antoniego Marii Zaccarii została wzniesiona.

25 listopada 1995 roku o. Lorek skierował pierwszy list do swoich parafian, związany z inauguracją istnienia Parafii. Zaczął od słów: “Uczę się Ciebie, człowieku”.

Obrzęd wprowadzenia nowo mianowanego proboszcza w posługiwanie we wspólnocie parafialnej odbył się podczas uroczystej Mszy św. w niedzielę 3 grudnia 1995 roku. Po procesyjnym wprowadzeniu o. proboszcza do kaplicy kardynał Józef Glemp powiedział:

Mianuję Cię proboszczem Parafii św. Antoniego Marii Zaccarii w Warszawie. Pozdrawiam Cię w imieniu wszystkich kapłanów, a w szczególności tej wspólnoty parafialnej, która została Ci powierzona. Przyjmij na siebie obowiązki proboszcza w tej parafii i bądź nauczycielem, kapłanem i pasterzem wszystkich wiernych powierzonych twojej pasterskiej trosce.

Ojciec proboszcz odpowiedział:

Ufając Bożej pomocy i wsparciu całej parafii, będę się troszczył, aby służyć tej wspólnocie parafialnej ku czci Bożej i zbawieniu ludzi.

Następnie kard. Glemp przekazał klucze do kaplicy, mówiąc:

Pan niech błogosławi twoje wejście do kaplicy tej wspólnoty parafialnej. Przekazuję Ci klucze kościoła i wszystkich innych budynków tej parafii. Proszę, otwieraj tę świątynię wszystkim, którzy szukają Boga. Niech stanie się ona centrum życia parafialnego. Kieruj i zarządzaj tą parafią, tak jak zostało Ci to polecone – jako niezmordowany pracownik winnicy Pańskiej. Biskup ustanowił cię nauczycielem tej wspólnoty parafialnej. Przedmiotem i podstawą naszej wiary jest słowo Boże. Z tej ambony powinieneś je ogłaszać i wyjaśniać. Zanoś Dobrą Nowinę o królestwie Bożym do wszystkich sfer życia parafialnego i do wszystkich ludzi, którzy szukają prawdy. Troszcz się o to, aby wszyscy członkowie tej wspólnoty parafialnej: dzieci, młodzież, dorośli, mogli usłyszeć i przyjąć słowo Boga Żywego. Głoś Chrystusa jako drogę życia i ukazuj wszystkim wierzącym, jak można żyć z wiarą i być świadkiem Jezusa Chrystusa zmartwychwstałego.

Stojąc przy ołtarzu, kard. Glemp mówił:

Tu jest miejsce, na którym ofiara Krzyża uobecnia się pod sakramentalnymi znakami i jest rozdzielany Chleb życia. Jesteś, drogi bracie, wyznaczony na kapłana tej wspólnoty. Momentem centralnym i ośrodkiem całej twojej kapłańskiej działalności jest Msza Święta, pamiątka śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, naszego Zbawiciela. Troszcz się o to, by wspólnota ciągle na nowo gromadziła się wokół tego ołtarza. Młodzi i starzy, biedni i bogaci winni się tu spotykać we wspólnocie w Panu i łączyć się we wspólnym sprawowaniu liturgii. Niech wszyscy oddają cześć temu ołtarzowi, a przez niego naszemu Panu, Jezusowi Chrystusowi, który żyje i króluje w tej wspólnocie i jednoczy wszystkich w Duchu Świętym.

Chrystus wezwał Cię przed biskupa, abyś przewodził tej wspólnocie parafialnej. Jako sługa Dobrego Pasterza, Jezusa Chrystusa, prowadź tę wspólnotę i w mocy Ducha Świętego bądź dla wszystkich wiernych pomocnikiem i doradcą na ich życiowej drodze. Twoje posługiwanie jako pasterza tej wspólnoty ma swoje źródło i swój moment centralny w Mszy świętej. Rozpocznij zatem sprawowanie swej posługi pasterskiej tą Eucharystią, którą sprawujesz dzisiaj wraz ze wszystkimi tutaj zgromadzonymi.

Następnie o. proboszcz wypowiedział krótkie wprowadzenie do Mszy św. i wezwał wszystkich do czynnego uczestnictwa w Najświętszej Ofierze. Po Ewangelii homilię wygłosił kard. Józef Glemp. Mówił:

Kaplica i otaczający ją plac znajdują się pośród bloków, licznych domów i przedsiębiorstw, miejsc pracy, handlu i ludzkich kontaktów – tu powstaje miejsce, które staje się miejscem świętym. Świętym dlatego, że tu spotykamy się, aby się modlić, aby zwrócić nasze serca ku Bogu, aby skupić się przy ołtarzu, gdzie Jezus Chrystus razem z nami i w naszym imieniu zanosi modlitwy do Boga Ojca Niebieskiego. Jakże piękną dla człowieka sprawą jest modlić się i umieć się modlić, to znaczy osiągnąć taki spokój duszy, wewnętrzną równowagę i taką ocenę samego siebie, aby móc stanąć we wspólnocie braci, wznieść serce i umysł do Najwyższego, który jest samą dobrocią, który jest dla nas miłością i miłosierdziem. Dlatego właśnie pośród wielkich aglomeracji ludzkich, wielkich bloków i osiedli, wielkich ulic i arterii potrzebne są takie miejsca, które są święte świętością i bliskością Chrystusa. W dniu dzisiejszym powstaje w stolicy jeszcze jedno takie miejsce i z tego powodu radość ogarnia nas wszystkich, a szczególnie duszpasterzy.

Chcę wyrazić wdzięczność Ojcom barnabitom, że przychodzą ze słonecznej Italii tutaj, w dosyć chłodny klimat, na północ od Włoch. Przychodzą z ambicją i z duchem Założyciela, który chce przybliżyć wielkość i świętość Chrystusa do naszego codziennego życia.

Patronem tej wspólnoty będzie Święty Antoni Zaccaria. Jakże bardzo jego postać harmonizuje z tym, o czym nas dzisiaj pouczają czytania liturgiczne - a pouczają nas o czujności, o tym, żeby nie marnować czasu. Święty Paweł mówi: noc już się posunęła, nadchodzi dzień, trzeba wstawać, brać się do pracy, czynić uczynki światłości (por. Rz 13, 11-13).

Drodzy Bracia i Siostry! Czy to nie jest piękne, że dzisiaj, gdy patrzymy na tę skromną kaplicę, ale przecież już miejsce święte, i otaczający teren, który po Mszy Świętej poświęcimy, budzi się w nas nadzieja, że mimo tego, co w życiu doczesnym nas gnębi, w czym jesteśmy nieraz upokorzeni - a przygnębia nas przede wszystkim grzech i brak rozeznania prawdy - będziemy mieli takie miejsce, które da nam impuls do życia duchowego, tak potrzebnego w wymiarze jednostek. Ono jest potrzebne naszym rodzinom, jest potrzebne całemu naszemu społeczeństwu.